سندروم تونل کارپال چیست؟
سندروم تونل کارپال (cts) یک بیماری شایع است که درنتیجه فشار و تحریک عصب مدیان دست ایجاد می شود که از طریق تونل کارپال از کف دست عبور می کند. این تونل، کانالی است که توسط استخوان ها و رباط هایی در قسمت کف دست وجود دارند، احاطه شده است.
علایم و نشانه های سندرم کارپال شامل درد، سوزش، سوزن سوزن شدن یا احساس بی حسی در انگشتان، مچ دست و شست است. این علائم معمولاً شبانه و در دستی که بیشترین استفاده را می کنید شدیدتر می شوند. به طور کلی، علت این سندرم ناشناخته است، اما عواملی مانند فشار بیش از حد بر روی عصب تونل کارپال، آسیب دیدگی، التهاب مفاصل و عوارض بیماری هایی مانند روماتیسم مفصلی میتوانند دخیل باشند.
درمان سندرم کارپال بستگی به شدت علائم و علت ایجاد آن دارد که شامل تغییر سبک زندگی، استفاده از اسپلینت مچ دست، فیزیوتراپی، داروها یا در موارد شدید تزریق کورتیکواستروئیدها یا جراحی است. برای تشخیص دقیق و درمان مناسب بهتر است به یک پزشک متخصص یا جراح مراجعه کنید.
nhs درباره سندرم تونل کارپال می گوید
Carpal tunnel syndrome (CTS) is pressure on a nerve in your wrist. It causes tingling, numbness and pain in your hand and fingers. You can often treat it yourself, but it can take months to get better.
چه عواملی باعث ایجاد سندروم تونل کارپال میشود؟
بیماری سندرم تونل کارپال در اثر فشار بر عصب میانی دست ایجاد می شود. به عبارتی دیگر هر چیزی که عصب مدیان را در فضای تونل کارپ فشار داده یا تحریک کند منجر به سندرم کارپ می شود. برخی عواملی که می توانند به ایجاد این سندرم منجر شوند عبارتند از:
فشار و کشیدگی مکرر بر روی عصب کارپال به علت حرکات تکراری و قوی در مچ دست، مانند استفاده زیاد از کامپیوتر، استفاده از ابزارهای دستی، یا ورزش های خاص.
فشارهای عصبی، اضطراب و استرس، که منجر به تنش عضلاتی و فشرده شدن عصب ها شود.
برخی بیماری ها و شرایط خاص، مانند دیابت، التهابات مفصلی، تغییرات هورمونی در دوران بارداری و بیماری های عمومی مانند کم خونی روماتیسم.
عوامل ژنتیکی (عامل خانوادگی)، جنسیت (سندرم تونل کارپال در زنان رایجتر است) و گاهی اوقات علت ایجاد بیماری ناشناخته است.
اگر با علائمی از سندرم کارپال مواجه شدید، به پزشک خود مراجعه کرده تا با تشخیص دقیق، برنامه درمان مناسبی را برایتان تعیین کند.
علائم و نشانه های بیماری تونل کارپال
از علایم و نشانه های اولیه این بیماری می توان به درد، بی حسی و گزگز دست ها اشاره کرد که با کمی تغییر در انگشت شست، اشاره و میانی ظاهر می گردند. با پیشرفت بیماری، ضعف دست، کاهش هماهنگی حرکتی ظریف انگشتان رخ می دهد.
شروع ابتدایی درد در شب هنگام دراز کشیدن مشاهده می شود ولی با پیشرفت بیماری علائم در طول روز هم به وجود می آید. در انجام فعالیت های تکراری مانند تایپ کردن یا انجام بازی های ویدیویی علایم بیماری تشدید می یابد.
از دیگر علایم این بیماری می توان به مور مور شدن یا سوزن سوزن شدن دست، خشک شدن پوست در انگشتان، احساس ضعف در بعضی از انگشتان، بی حسی در انگشتان یا کف دست و درد در ناحیه ساعد و شانه اشاره کرد.
روش های تشخیص سندروم تونل کارپال
سندرم کارپال تونل ناشی از تضعیف و فشار بر عصب میانی کف دست است که می تواند باعث درد، تورم و خستگی در منطقه مچ دست و انگشتان شود. برای تشخیص باید معاینه توسط پزشک متخصص صورت گیرد. اما تعدادی از روش های رایج عبارتند از:
- آزمایش عصبی الکتروفیزیولوژی: این آزمایش برای بررسی عملکرد و واکنش عصبی در مقابل تحریکات شوک الکتریکی عصب ها استفاده می شود.
- آزمون تنفسی عصبی: در این آزمون، فشار عصبی در عصب کارپال و سرعت واکنش آن به وضعیت های مختلف اندازه گیری میشود. این آزمون نشان می دهد که عصب میانی کف دست، تحت فشار قرار گرفته است.
- آزمون تصویربرداری: در صورتی که توصیه معاینه فیزیکی و آزمایش های تخصصی تشخیص بیماری انجام نشود، می توان از روش های تصویربرداری مانند آندوسکوپی، ای میجینگ یا الکتروآنسفالوگرام برای بررسی قسمت های داخلی مچ دست استفاده کرد.
بهترین راه برای تشخیص و درمان صحیح سندرم کارپال مراجعه به پزشک متخصص است. او می تواند تاریخچه پزشکی شما را مورد بررسی قرار دهد و آزمونهای مورد نیاز را انجام دهد تا تشخیص و درمان مناسب را تعیین کند.
درمان سندروم تونل کارپال به چه شکلی انجام میشود؟
سندرم تونل کارپ را به دو روش می توان درمان کرد. روش های غیر جراحی و جراحی. هر کدام از این روش ها دارای مزایا و معایبی هستند. درمان های غیر جراحی برای مواردی که درد کمتر است، مورد استفاده قرار می گیرد که بدون وقفه می توانید به فعالیت های خود ادامه دهید اما عمل سندرم تونل کارپال در مواقعی که درد شدیدتر است، کمک می کند تا نتایج بهتری برای درمان حاصل شود.
درمان های غیر جراحی سندرم کارپال
بعد از تشخیص این بیماری معمولا ابتدا درمان های غیر جراحی امتحان می شوند که عبارتند از:
- استفاده از بالانس و اسپلینت ( آتل) دست: استفاده از بالانس سبب استقامت بخشی به عضلات مچ دست شده و اسپلینت ها با حفظ پایداری و ثبات دست، باعث کاهش فشار بر روی عصب کارپال می شود.
- فیزیوتراپی: تمرینات فیزیکی و استقامتی و افزایش قدرت عضلات دور مچ دست می تواند به کاهش علائم سندرم کمک کند. فیزیوتراپی شامل تحرکات مفصلی، تمرینات روزمره و ماساژ می باشد.
- داروها: استفاده از ضد التهاب ها و دیگر داروها به کاهش درد و التهاب مرتبط با سندرم کارپال کمک می کند. در صورت نیاز، پزشک ممکن است داروهای ضد درد و تسکین دهنده عصبی تجویز کند.
- ماساژ تراپی و تزریق کورتیزول که می توانند علائم سندرم را کاهش داده و عضلات را آرام کنند.
سایر درمان های غیر جراحی بر تغییر محیط و شرایط استفاده از دست تمرکز دارند. این تغییرات شامل موارد زیر هستند:
- تغییر موقعیت دست یا مچ در حین انجام فعالیت ها
- حرکت دادن صفحه کلید کامپیوتر در حین تایپ یا کار با آن
- استفاده از ابزارهای ارتوپدی
- صحبت کردن با کارفرما درباره تغییر شرایط کاری
در صورت عدم بهبود با این روش ها، ممکن است نیاز به درمان جراحی باشد.
روش های جراحی درمان سندرم کارپال
- در درمان سندرم تونل کارپال اگر روش های غیر جراحی موثر نباشند یا اختلال بسیار شدید باشد، از روش های جراحی استفاده می کنند. جراحی شامل بریدن رباط برای کاهش فشار روی عصب است که معمولا تحت بی حسی موضعی یا منطقه ای انجام می شود و نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد. روش های مرسوم عبارتند از:
- جراحی باز: روشی سنتی است که شامل ایجاد یک برش به عمق 2 اینچ در مچ دست تونل و بریدن رباط کارپال برای بزرگ شدن تونل است. این روش تحت بی حسی موضعی و به صورت سرپایی انجام می شود.
- جراحی بسته یا جراحی با آندوسکوپ: این روش ممکن است با بهبودی سریع و درد کمتر بعد از عمل همراه باشد اما خطر عوارض و جراحی اضافی را افزایش می دهد. در این روش جراح یک یا و برش به عمق 2/1 اینچ در مچ و کف دست ایجاد کرده و با دوربینی که به یک لوله وصل شده است، عصب، رباط و تاندون ها را روی مانیتور مشاهده کرده سپس رباط کارپال را با چاقوی کوچکی که از لوله وارد می شود، می برد.
بعد از عمل جراحی لازم است فعالیت کاری را برای چند هفته کاهش داده یا برای مدتی تغییر دهید تا بهبودی کامل حاصل شود.
راه های پیشگیری از سندرم تونل کارپال
سندرم کارپال یک اختلال در عصب مدیال است که می تواند باعث درد، تنگی و احساس سوزش و تورم در ناحیه کف دست، مچ و انگشتان شود. برخی از راه های پیشگیری از این سندرم عبارتند از:
- استفاده از فنر مچ دست: این آتل مخصوص را در طول روز و به ویژه هنگام انجام فعالیت هایی مانند تایپ کردن یا استفاده از ابزارهای دستی استفاده کنید. این آتل فشار روی عصب کارپال را کاهش داده و به جلوگیری از ایجاد این سندرم کمک می کند.
- استراحت کافی: به بدن خود استراحت کافی داده و از حرکت دادن مداوم دست و مچ خودداری کنید. هنگام انجام فعالیت هایی که نیازمند استفاده مداوم از دست است، مثلاً تایپ کردن، هر چند دقیقه استراحت کوتاهی برای تقویت عضلات دست و مچ بدهید.
- انجام ورزش های تقویتی: فعالیت هایی که عضلات دست و مچ را تقویت می کنند، می توانند به جلوگیری از سندرم کارپال کمک کنند. به عنوان مثال، تمرین های انعطاف پذیری و تقویت عضلات مچ و دست مفید می باشند.
- کاهش وزن: چاق شدن فشار اضافه ای در مفاصل دست و مچ ایجاد می کند و احتمال سندرم را افزایش می دهد. حفظ وزن سالم و رعایت یک رژیم غذایی متعادل و مناسب به جلوگیری از این اختلال کمک می کند.
- استفاده صحیح از وسایل دستی: از وسایلی مانند ماوس کامپیوتر یا ابزارهای باغبانی، به درستی و با روش های صحیح استفاده کنید. که شامل حرکات درست، حفظ وضعیت صحیح دست و مچ و تنظیم ابزارهای دستی به طور مناسب است.
- مراجعه به پزشک: اگر احساس علائمی مانند درد، تنگی و سوزش در ناحیه کف دست، مچ و انگشتان دارید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک تشخیص درست را بررسی کرده و راهنمایی های لازم را برای درمان مناسب به شما ارائه می دهد.
چه افرادی بیشتر دچار این سندروم میشوند؟
حرکات اصلاحی برای درمان سندروم تونل کارپال
عوامل خطر سندرم تونل کارپال
- فشار یا کشیدگی مکرر و مداوم در مچ دست: این مورد شامل فعالیت هایی مانند تایپ کردن روزانه، استفاده بیش از حد از وسایل باغبانی و موس رایانه و حتی فعالیت های ورزشی می شود.
- آسیبهای مچ دست: مصدومیت های مکرر مچ دست مانند شکستگی، التهاب مفاصل، کیست ها یا توده ها و ضربه به مچ دست، سبب بروز این سندرم می شوند.
- آسیب دریچه های نخاعی: بیماری هایی مانند دیابت، فشار خون بالا، آرتریت روماتوئید و تیروئید می توانند عوامل خطر برای بروز سندرم کارپال باشند.
- عوامل شغلی: انجام کارهایی که نیازمند استفاده مداوم از مچ دست است، مانند تعمیر دستگاه ها، کارهای سبک یا سنگین صنعتی و کارهای کامپیوتری به بروز سندرم کارپال تونل کمک می کنند.
- عوامل جنسیتی: زنان در مقایسه با مردان، بیشتر در معرض خطر بروز این سندرم هستند. که ممکن است به دلیل هورمونی یا تفاوت های آناتومیکی باشد.
اگر شما در معرض عوامل خطر بروز سندرم کارپال هستید، می توانید با اتخاذ تدابیر احتیاطی از بروز این حالت جلوگیری کنید. به عنوان مثال، استفاده از فاصله گیرها و پشتیبانهای دست، تغییر در الگوی کاری و استراحت مناسب در طول فعالیت های مچ دست می توانند به کاهش خطر سندرم کارپال کمک کنند. همچنین، ارتباط با یک پزشک متخصص نیز برای ارزیابی و درمان در صورت نیاز الزامی است.
پیشگیری از سندروم تونل کارپال
- استراحت کافی
- حفظ وزن مناسب اندام
- استفاده صحیح از دست ها
- انجام تمرینات کششی و تقویتی
- استفاده از ابزارهای محافظی مانند مچ بند طبی
سندروم تونل کارپال در بارداری
- سختی در حرکت دست و انگشتان
- ضعف در قدرت نگه داشتن و گرفتن اشیاء
- درد، سوزش و تورم در مچ دست و انگشتان
- حساس سوزن شدن و درد در انگشتان دست
برای کنترل و مدیریت سندرم کارپال در بارداری، می توان روش های زیر را امتحان کرد:
نتیجه گیری
سندرم تونل کارپال یعنی چه؟ یعنی حالت دردناک و ناراحت کننده ای است که درعصب مدیال دست رخ میدهد. این حالت معمولاً ناشی از فشار بیش از حد بر روی عصب میانی دست بوده که در کانال تونل کارپال در مچ دست قرار دارد.
علائم و نشانههای سندرم تونل کارپال شامل درد، سوزش، تورم، احساس سوزش یا برقزدگی در دست و انگشتان میانی، شست و انگشتان کوچک و ضعف عضلانی در دست می باشد. این علائم معمولاً در شب و هنگام استفاده طولانی از دست و مچ بیشتر احساس می شوند. در صورت عدم درمان، ممکن است علائم بدتر شده و به تدریج بر روی کارایی دست تأثیر بگذارد.
هنگامی که برای مدت طولانی از دست خود استفاده می کنید، بهتر است استراحت های کوتاه به دست و مچتان بدهید. این امر می تواند فشار و فشرده سازی عصب را کاهش دهد.
تمرینات کششی و استقامتی دست می تواند کمک کند تا عضلات و بافت های اطراف مچ دست قوی شده و فشار روی عصب کاهش یابد.