علت افتادگی شانه و روش های اصلاح آن

افتادگی شانه

افتادگی شانه یکی از مشکلات شایع در بین افراد است که میتواند به دلیل چندین عامل از جمله ضعف عضلات شانه، تصادفات، آسیب به ستون فقرات و یا بیماری های مرتبط با عضلات و استخوانها ایجاد شود. این مشکل باعث کاهش فعالیت های روزمره فرد میشود و در صورت عدم درمان، میتواند به مشکلات جدی تری منجر شود.

یکی از روش های درمان افتادگی شانه، تمرینات فیزیوتراپی است. این تمرینات میتوانند به تقویت عضلات شانه و ستون فقرات کمک کرده و از طریق تقویت عضلات، افتادگی شانه را کاهش دهند. ماساژ، درمان افتادگی شانه با شانه بند طبی و درمان با لیزر نیز میتوانند راهکارهای موثری در درمان باشند.

علاوه بر این، در صورت عدم تاثیر تمرینات فیزیوتراپی و درمان با لیزر، پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب و درد تجویز کند. در موارد شدیدتر، نیاز به جراحی برای رفع افتادگی شانه وجود دارد. این روش ها به فرد در بهبودی و بازگشت به فعالیت های روزمره کمک میکنند.

علت افتادگی شانه

افتادگی شانه همانند سندرم گیر افتادگی شانه یکی از مشکلات شایع در بین افراد است. این مشکل میتواند به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود که عبارتند از:

• عوامل ژنتیکی

در برخی از افراد، ژن های مشخصی موجود است که باعث تضعیف عضلات شانه میشوند و به افتادگی شانه منجر میگردند.

• تروما

ضربه های مکرر به شانه، مانند ضربه های ورزشی یا تصادفات، میتواند باعث تضعیف عضلات شانه شود و به افتادگی شانه منجر گردد.

• استرس و تنش عضلانی

استرس و تنش باعث تضعیف عضلات شانه میشود و به افتادگی شانه منجر خواهد شد.

• بیماری های عصبی و عضلانی

برخی از بیماری های عصبی و عضلانی مانند پارکینسون، آمیوتروفیک لاترال اسکلروزیس و میوستنی چنین علائمی را نشان میدهند.

چه عضلاتی باعث بروز افتادگی شانه می شوند؟

وقتی عضلاتی که شانه را سازگار کرده و آن را در استقلال و استحکام حفظ میکنند، ضعیف یا آسیب دیده شوند، افتادگی شانه به وقوع می پیوندد. برخی از عضلاتی که میتوانند باعث افتادگی شانه شوند عبارتند از:

عضلات دلتوئید: دلتوئید یکی از مهمترین عضلاتی است که مفصل شانه را نگهداری و پشتیبانی میکند. ضعف یا آسیب به این عضله میتواند منجر به افتادگی شانه شود.

عضلات زیر بغل: عضلات زیر بغل نقش مهمی در استحکام و پشتیبانی شانه ایفا میکنند. هرگونه ضعف یا کمرنگ شدن این عضلات میتواند باعث افتادگی شانه شود.

عضلات فلکتور رتروسکاپولاریس: این عضلات در پشت شانه قرار دارند و نیروهایی را تولید میکنند که در حرکاتی مانند بالا و پایین رفتن بازو، استفاده میشوند. طولانی شدن یا ضعف این عضلات میتواند باعث افتادگی شانه شود.

عضلات بازو: عضلاتی که با پشتیبانی و کنترل بازو کار میکنند، نیز میتوانند در افتادگی شانه نقش داشته باشند. اگر این عضلات ضعیف یا ناقص شوند، شانه قابلیت حرکت به درستی را از دست داده و ممکن است باعث افتادگی آن شود.

باید توجه داشت که افتادگی شانه میتواند به عوامل مختلف دیگر مانند تغییرات سنی، آسیب های خارجی، ضعف عضلات اطراف استخوان شانه و ناتوانی های سیستم اعصاب هم مربوط باشد.

انواع افتادگی شانه

افتادگی شانه یک مشکل شایع است که ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیافتد. برخی از انواع افتادگی شانه عبارتند از:

افتادگی شانه اولیه: این نوع افتادگی معمولاً از ناحیه استخوان شانه ناشی شده و ممکن است به دلایل ژنتیکی یا اختلالات در رشد استخوان ها رخ دهد.

افتادگی شانه ثانویه: این نوع افتادگی شانه معمولاً به علت آسیب های حاد یا مزمن به شانه و مناطق اطراف آن اتفاق می‌ افتد. مثلاً آسیب های ورزشی، تصادفات و یا عوارض جراحی میتوانند این نوع افتادگی را ایجاد کنند.

افتادگی شانه عضلانی: در برخی موارد، عضلات اطراف شانه ضعیف شده که به افتادگی شانه منجر میگردد. تقویت عضلات اطراف شانه با تمرینات و فیزیوتراپی (Physiotherapy) میتواند در بهبود افتادگی شانه تاثیر گذار باشد.

افتادگی شانه در اثر بیماری ها: برخی از بیماری ها مانند دیابت، آرتریت و بیماری های عضلانی میتوانند به افتادگی شانه منجر شوند.

در هر صورت، تشخیص و مدیریت افتادگی شانه نیاز به مشاوره پزشکی دارد.

عوامل افتادگی شانه

افتادگی شانه یا عدم استحکام مفصل شانه میتواند به عوامل متعددی برگردد. این عوامل شامل موارد زیر می باشند:

عوامل ژنتیکی: اگر یکی از والدین یا افراد خانواده تاریخچه افتادگی شانه داشته باشد، احتمال اینکه شما هم این مشکل را داشته باشید، افزایش مییابد.

آسیب های حاد: ضربه‌ های شدید به شانه میتوانند باعث شکستگی های مهم شانه شوند. گاهی اوقات این ضربات سبب افتادگی شانه نیز میشوند.

آسیب های مزمن: انجام ورزش‌های خاص یا کارهای سنگین میتواند باعث آسیب های مزمن به ساختارهای شانه شود و افتادگی را تسریع کند.

بیماری ها و التهابات: برخی بیماری ها مانند آرتریت روماتوئیدی و بیماری های عضلانی به بافت های شانه آسیب میرسانند و افتادگی را ایجاد میکنند.

عدم تعادل عضلاتی: اگر عضلات اطراف شانه تعادل نداشته یا ضعیف باشند، به افتادگی شانه منجر میشود که ناشی از کمبود تمرین و تقویت عضلات شانه است.

عوارض افتادگی شانه

• ضعیف شدن عضلات شانه
• ایجاد درد در اطراف شانه و گردن
• اختلال و کاهش عملکرد قلب و ریه
• اختلال در دامنه حرکتی مفصل شانه
• کاهش اعتماد به نفس و زیبایی اندام فرد
• آسیب به عصب، بی حسی و احساس درد در بازو

تشخیص افتادگی شانه

تشخیص افتادگی شانه باید توسط یک پزشک ارتوپد یا متخصص تشخیص داده شود. برای تشخیص این مشکل، از مراحل زیر استفاده میشود:

مصاحبه پزشکی: پزشک از شما سوالاتی در مورد تاریخچه درد و مشکلات شانه‌ تان میپرسد.

بررسی بالینی: پزشک شانه‌ شما را بررسی کرده و به دنبال علائمی چون درد، محدودیت حرکت و تورم میگردد.

تصاویر پزشکی: برای تایید تشخیص، پزشک تصاویر پرتویی مانند رادیوگرافی یا سی تی اسکن و MRI میگیرد.

آزمایش های تکمیلی: در برخی موارد، پزشک آزمایش های تکمیلی مثل آزمایش خون یا آزمایش های اختصاصی دیگری را انجام میدهد.

تشخیص نهایی و درمان: پس از تشخیص افتادگی شانه، پزشک درمانی مناسب از جمله تمرینات توانبخشی، فیزیوتراپی، داروها یا در موارد شدیدتر، جراحی معرفی میکند.

مهمترین قدم برای تشخیص و درمان افتادگی شانه این است که با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا بتوانید برنامه درمانی مناسب برای وضعیت خودتان تعیین نمایید.

درمان افتادگی شانه

درمان افتادگی شانه بستگی به شدت و علت افتادگی دارد. این درمان ممکن است شامل مداخلات توانبخشی، فیزیوتراپی، داروها، یا در موارد شدیدتر، جراحی باشد.

• تمرینات فیزیکی

این تمرینات شامل تقویت عضلات پشت و شانه، افزایش انعطاف پذیری و حرکت شانه میباشند. تمریناتی که به صورت مرتب و با توجه به راهنمایی پزشک یا فیزیوتراپیست انجام شوند، میتوانند بهبود قابل توجهی در شرایط افتادگی شانه ایجاد کنند.

• درمان فیزیوتراپی

این روش شامل استفاده از تکنیک های مختلف فیزیوتراپی، از جمله ماساژ، الکتروتراپی و تمرینات خاص میشود. استفاده از فیزیوتراپی در کنار تمرینات فیزیکی میتواند باعث بهبود قابل توجهی در شرایط افتادگی شانه شود.

• درمان جراحی

در صورتی که شرایط افتادگی شانه بسیار شدید باشد و بهبودی با روش های غیر جراحی ممکن نباشد، درمان جراحی عنوان راه حل آخر در نظر گرفته میشود. در این روش، پزشک با استفاده از تکنیک های جراحی مختلف، مشکل افتادگی شانه را برطرف میکند.

• درمان با دارو

در این روش، پزشک با تجویز داروهای خاص، سعی در کاهش درد و التهاب شانه دارد. استفاده از این روش در کنار روش های دیگر درمانی میتواند بهبودی قابل توجهی در شرایط افتادگی شانه ایجاد کند.

• کتف بند یا شانه بند

استفاده از کتف بند یا شانه بند به عنوان ابزاری برای حمایت از منطقه شانه و جلوگیری از افتادگی مورد استفاده قرار میگیرد.

• مراقبت‌های فردی

پزشک نکاتی را در مورد نحوه استفاده از شانه‌ ها و اجتناب از فعالیت هایی که وضعیت شانه را بدتر میکنند، به شما میدهد.

حرکات اصلاحی جهت درمان و پیشگیری از افتادگی شانه

برای درمان و پیشگیری از افتادگی شانه، میتوانید از حرکات اصلاحی و تمرینات توانبخشی استفاده کنید. این تمرینات به تقویت عضلات شانه و بهبود توانایی حرکتی کمک میکنند. نمونه های حرکات اصلاحی عبارتند از:

• تمرینات اصلاحی

بلند کردن شانه‌ ها: شانه‌ هایتان را به آرامی بالا ببرید و سپس پایین بیاورید. این کار را تا 10-15 بار تکرار کنید.

گشتاوری شانه: شانه‌ هایتان را به جلو و عقب بچرخانید. این کار را به صورت دورانی نیز انجام دهید.

گردش شانه با دست: دست را از جلو به عقب و از پشت به جلو حرکت دهید. این تمرین عضلات شانه را تقویت میکند.

• تقویت عضلات

انجام تمرینات توانبخشی مانند وزنه‌ زنی یا تمرینات مقاومتی (Resistance band exercises) برای تقویت عضلات شانه.

• توجه به نحوه نشستن و ایستادن

در هنگام نشستن از پشت صندلی استفاده کرده و شانه‌ هایتان را به عقب بکشید.

در هنگام ایستادن، توجه داشته باشید که وزن بدن به طور یکنواخت بر تمام پاها و شانه‌ ها توزیع شود.

• پیگیری و مراقبت از وضعیت شانه

در صورت داشتن مشکلات شانه، به توصیه پزشک توجه کرده و درمان را آغاز کنید. پس از درمان، حرکات توانبخشی را به دقت ادامه دهید تا از افتادگی شانه جلوگیری کنید.

کفش فشرده سازی کتف

کفش فشرده ‌سازی کتف (Shoulder compression brace) یک وسیله پزشکی است که به منظور حمایت از منطقه کتف و کاهش درد و التهاب در این منطقه استفاده میشود. این کفش  به شکلی مخصوص طراحی شده تا به تنش و فشار موضعی در منطقه کتف کمک کند. از آن به عنوان یک جزء از درمان یا به منظور پیشگیری از مشکلات کتفی میتوان استفاده کرد.

در موارد زیر، استفاده از کفش فشرده‌ سازی کتف میتواند مفید باشد:

کمک به کاهش درد و التهاب: این وسیله در مواردی مانند آسیب های عضلانی یا آرتروز کتف کمک میکند تا درد و التهاب کاهش یابد.

حفاظت در مقابل آسیب: در ورزش هایی که احتمال آسیب به کتف وجود دارد،‌ این کفش به عنوان وسیله ایمنی عمل میکند.

حمایت پس از جراحی: استفاده از این کفش بعد از جراحی کتف می‌تواند به تثبیت منطقه و بهبود آن پس از عمل کمک کند.

حرکت اصلاحی کشش روی دیوار

این تمرین به افزایش انعطاف و مهارت حرکتی در منطقه کتف کمک میکند.

پشت به دیوار ایستاده و پاهایتان را در فاصله تقریباً یک پا به عقب از دیوار قرار دهید. پاهایتان باید با هم موازی باشند. حالا به دیوار نزدیک شوید تا شانه‌ ها و پشت دستانتان آرام به دیوار بچسبند. سعی کنید شانه‌ هایتان را به آرامی به پایین بیاورید، در حالی که پشت دستانتان به دیوار چسبیده است. این حرکت باید به آرامی انجام شود و هیچ گونه درد یا تنش نادرستی ایجاد نکند. در این حالت، به مدت 15 تا 30 ثانیه باقی بمانید و نفس عمیق بکشید. این حرکت را 2 تا 4 بار تکرار کنید.

حرکت ورزشی سوپرمن

حرکت ورزشی “سوپرمن” یک تمرین تقویتی عضلات پشتی بدن است که برای تقویت عضلات پشت و کمر مورد استفاده قرار میگیرد و برای رفع افتادگی شانه هم موثر میباشد.

روی شکم دراز بکشید. دستها و پاها را دراز کرده و گردن را در امتداد دستها نگه دارید. با ثابت نگه داشتن بدن، دستها و پاها را به سمت سقف بلند کرده و سعی کنید به حالت U شکل قرار بگیرید. 5 ثانیه در این حالت ثابت مانده سپس دستها و پاها را پایین آورده و به حالت اولیه برگردید. این حرکت را 10 بار انجام دهید.

تقویت عضلات بالابرنده کتف

برای تقویت عضلات بالابرنده کتف و بهبود وضعیت شانه‌ ها، تمرینات و تکنیکهای توانبخشی خاصی وجود دارند که میتوانند مفید باشند. تعدادی از این تمرینات عبارتند از:

تقویت کشش های داخلی شانه (Internal Rotation Strengthening):

با یک بند مقاومت یا تایتانیوم استراپ این حرکت را انجام دهید.

دست را باز کرده و آن را در راستای بند مقاومت به داخل بکشید. سعی کنید این حرکت را به آرامی انجام دهید. این حرکت را 10-15 بار تکرار نمایید.

تقویت کشش های خارجی شانه (External Rotation Strengthening):

از دستگاه تایتانیوم یا بند مقاومت استفاده کنید.

دست را در جلوی شکم خود قرار داده و آن را به آرامی به سمت خارج بچرخانید.

تکرار این حرکت را 10-15 بار انجام دهید.

تقویت کشش های بالابرنده کتف (Shoulder Elevation Strengthening):

با دست هایتان دسته دمبل یا بطری آب را بگیرید. دسته ها را به آرامی و تا جایی که امکان دارد به سمت بلا ببرید. این حرکت را 10-15 بار انجام دهید.

تمرینات تعادل و استقامت

انجام تمرینات تعادلی مانند ایستادن روی یک پا و نگه داشتن تعادل میتواند به تقویت عضلات کتف و بهبود کنترل حرکتی کمک کند.

قبل از شروع هر برنامه تمرینی یا توانبخشی برای افتادگی شانه، با پزشک خود مشورت کنید. او با ارزیابی وضعیت شانه‌ هایتان برنامه تمرینی مناسب برای شما تعیین میکند.

توجه داشته باشید، تمرینات باید با دقت و به آرامی انجام شوند و در صورتی که به هر گونه درد یا تنش شدید برخورد کردید، تمرین را قطع کنید.

شانه بند طبی برای افتادگی شانه

کتف بند طبی برای درمان افتادگی شانه، به عنوان یکی از روش های توانبخشی و حمایتی مورد استفاده قرار میگیرد. این بندها به منظور:

حمایت از منطقه شانه: شانه بندها و کتف بندها به شانه‌ ها کمک میکنند تا در جای خود بمانند تا از افتادگی جلوگیری شود.

کاهش درد و التهاب: بعضی از بندها دارای ویژگی های کششی هستند که در کاهش درد و التهاب منطقه شانه مؤثر میباشند.

بهبود قابلیت حرکتی: در بعضی موارد، استفاده از کتف بند برای درمان افتادگی شانه، به بهبود قابلیت حرکتی و تنظیم موقعیت شانه کمک میکند.

اصلاح حالت شانه ها با شانه بند طبی

اصلاح حالت شانه‌ ها با استفاده از شانه بند یکی از روش های توانبخشی برای رفع افتادگی شانه میباشد. به عبارتی دیگر، شانه بند برای افتادگی شانه مورد استفاده قرار میگیرد. روش کار با شانه بند طبی به شرح زیر میباشد:

انتخاب مناسب شانه بند

شانه بند باید مناسب اندازه شانه‌ های شما باشد و بتواند به تنش مناسبی در منطقه شانه ایجاد کند.

نصب شانه بند

برای این کار، ابتدا دست را در داخل شانه بند قرار دهید و سپس آن را به قسمت عقب شانه بکشید تا در موقعیت مناسب قرار گیرد.

کشیدن به عقب

با استفاده از شانه بند، آرام‌ آرام شانه ‌ها را به عقب بکشید. این کشش به تصحیح موقعیت شانه‌ ها و تقویت عضلات محیطی آنها کمک میکند.

تمرین تنفس

در حین انجام تمرین، نفس عمیق بکشید و تمرکز داشته باشید. نفس گیری عمیق به بهبود کنترل حرکتی و تمرکز کمک میکند.

تکرار تمرین

این تمرین را به طور مداوم و با تکرارهای متعدد انجام دهید. معمولاً 10-15 تکرار توصیه میشود.

استفاده از شانه بند برای افتادگی شانه باید تحت نظر یک فیزیوتراپیست یا پزشک متخصص باشد. آنها برنامه توانبخشی مناسبی برای شما تعیین کرده و توصیه‌ های خاصی در مورد استفاده از شانه بند ارائه میدهند.

انواع افتادگی شانه:

• افتادگی شانه راست
• افتادگی شانه چپ
• افتادگی هر دو شانه

افتادگی و گرد شدگی شانه در چه سنی اتفاق می افتد؟

افتادگی شانه معمولا در سنین نوجوانی اتفاق می افتد اما افراد سالمند هم ممکن است به دلیل کهولت سن، غلط نشستن و عدم دارا بودن تعادل به آن دچار شوند.

برای افتادگی شانه به چه دکتری مراجعه کنیم؟

در صورت افتادگی شانه بهتر است به یک فیزیوتراپیست مجرب مراجعه نمایید. در صورتی که شرایط حادی وجود داشته باشد فیزیوتراپیست شما را به یک متخصص ارتوپد ارجاع خواهد داد.

نتیجه گیری

افتادگی شانه به دلیل ضعف عضلات، آسیب به بافت های نرم، بیماریهای عضلانی و اسکلتی و یا شکستگی استخوان های شانه ای اتفاق میافتد.

برای درمان افتادگی شانه، روش های مختلفی وجود دارد که شامل تمرینات تقویتی عضلات شانه، فیزیوتراپی، داروها، درمان افتادگی شانه با شانه بند و در موارد شدیدترجراحی است. برای پیشگیری از افتادگی شانه، تمرینات منظم تقویتی و حفظ وضعیت درست بدن در طول روز موثر است.